Την βαθιά τους αντίθεση σε πρόσωπα και «υπηρεσίες» που στερούν, για μια ακόμη φορά, την πολιτισμική μας ταυτότητα από ένα πολύτιμο κομμάτι της, όπως το συγκρότημα της πρώην κλωστοϋφαντουργίας Μουζάκη επί της λεωφόρου Κηφισού στην Αθήνα, εκφράζουν οι Οικολόγοι Πράσινοι. Δεδομένων της πολιτισμικής και κοινωνικής του αξίας και του χαρακτήρα της ευρύτερης περιοχής κατά το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας, οι Θεματικές Ομάδες Οικολογίας Ανθρωπογενούς Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, σε κοινή τους ανακοίνωση, ζητούν:
- Την απόδοση ευθυνών για το «πολιτισμικό έγκλημα», την αναζήτηση των υπευθύνων και τη διερεύνηση τυχόν ποινικών ευθυνών.
- Την άμεση ανακήρυξη του τμήματος του συγκροτήματος που απέφυγε την κατεδάφιση σε μνημείο «βιομηχανικής κληρονομιάς».
- Την εκκίνηση της διαδικασίας ανακατασκευής του τμήματος που κατεδαφίστηκε με έξοδα των υπευθύνων.
- Την πλήρη διευκρίνιση των όρων και των συνθηκών επανάχρησης του συγκροτήματος από την ιδιοκτησία του.
- Την άμεση ανακήρυξη του γειτονικού πρώην συγκροτήματος «Κλωστηρίων Λαναρά-Κύρτση» σε μνημείο «βιομηχανικής κληρονομιάς».
- Την άμεση εκκίνηση της διαδικασίας αστικής ανάπλασης της ευρύτερης περιοχής του Αρχαιολογικού Χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνα.
Αναλυτικά:
Βιομηχανικό συγκρότημα αξιών - αρχιτεκτονικών, τεχνολογικών και κοινωνικών - και ζωντανή μαρτυρία της πρώιμης οικονομικής ανάπτυξης της χώρας μας, το οικοδομικό συγκρότημα της κλωστοϋφαντουργίας Μουζάκη θεμελιώθηκε το 1933 και έλαβε την σημερινή μορφή της, μέσω συνεχών επεκτάσεων, στα τέλη της δεκαετίας του ‘60. Το τμήμα που κατεδαφίστηκε αποτελούσε τον αρχικό πυρήνα. Πέραν της σπουδαιότητας του από την οπτική της βιομηχανικής αρχαιολογίας, το συγκρότημα έχει ιδιαίτερη αξία και από μία ευρεία πολεοδομική οπτική: η αποκατάσταση και η ορθολογική του επανάχρηση θα αποτελέσει την απαρχή της διαδικασίας ανάδειξης της βιομηχανικής κληρονομιάς της περιοχής, προοριζόμενης για «βιοτεχνικό πάρκο» σύμφωνα με το πνεύμα του Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθηνών και τον Δήμο Αθηναίων.
- Το 2006 το συγκρότημα αγοράζεται από επενδυτική εταιρεία η οποία, όπως θα διαφανεί, σχεδιάζει την κατεδάφιση του για την ανέγερση συγκροτήματος καταστημάτων και γραφείων 53.000 τμ., με 2.400 θέσεις υπόγειου πάρκινγκ, σε έκταση 22 στρεμμάτων.
- Το 2009, ο Δήμος Αθηναίων δημοσιεύει μελέτη για την αστική ανάπλαση της ευρύτερης περιοχής του Αρχαιολογικού Χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνα στο πλαίσιο της οποίας προτείνει την διατήρηση του συγκροτήματος και του γειτονικού συγκροτήματος «Κλωστηρίων Λαναρά-Κύρτση», σαν «ιδιαίτερα αξιόλογων… με παράλληλο προσδιορισμό ζώνης προστασίας».
- Τον Ιανουάριο 2010 η Οργάνωση Προστασίας της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς «Monumenta» αιτεί από το ΥΠΕΚΑ και το ΥΠ.ΠΟ. τον χαρακτηρισμό του σαν «διατηρητέο μνημείο». Αμφότερα τα Υπουργεία δεν απαντούν.
- Τον Σεπτέμβριο 2010, έκθεση του Τμήματος Παραδοσιακών Οικισμών του ΥΠΕΚΑ προτείνει τον χαρακτηρισμό του μεγαλύτερου μέρους των κτιρίων του συγκροτήματος σαν «διατηρητέα μνημεία» και συμβουλεύει την αποκατάσταση και την καλύτερη δυνατή επανάχρηση, λόγω του ρόλου τους στην διατήρηση του παραδοσιακού, βιομηχανικού, χαρακτήρα της περιοχής. Την κοινοποίηση της έκθεσης ακολουθεί ένσταση του ιδιοκτήτη.
- Τον Νοέμβριο 2010, ο Δήμος Αθηναίων κοινοποιεί στο ΥΠΕΚΑ ενημερωτικό σημείωμα για το ιστορικό των κτιρίων του συγκροτήματος.
- Τον Φεβρουάριο του 2011 οι υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ υιοθετούν έμμεσα την ένσταση του ιδιοκτήτη και εισηγούνται την εξαίρεση του συγκροτήματος από τα μέτρα προστασίας και την εξαίρεση του χώρου τους από την πρόταση αστικής ανάπλασης της ευρύτερης περιοχής του Αρχαιολογικού Χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνα: «το συγκρότημα παρουσιάζει εκτεταμένες φθορές και σημαντικά στατικά προβλήματα που καθιστούν αδύνατη τη διατήρησή του, σε συνδυασμό με τις οικονομικές συνέπειες που μπορεί να προκληθούν με την κήρυξή του ως διατηρητέου».
- Στις 15 Μαρτίου 2011, η Πολεοδομία του Δήμου Αθηναίων χορηγεί άδεια κατεδάφισης του συγκροτήματος, μετά την λήψη διαβιβαστικού εγγράφου από τον αναπληρωτή Υπουργό ΥΠΕΚΑ, κ. Σηφουνάκη - «δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 4 του νόμου 1577/1985» - δίχως την έγκριση των υπηρεσιών του ΥΠ.ΠΟ. και δίχως την αναγκαία περιβαλλοντική μελέτη. Η κατεδάφιση εκκινεί και αφανίζει τάχιστα το παλαιότερο, κεραμοσκεπές, τμήμα του συγκροτήματος.
- Στις 11 Απριλίου διακόπτεται η κατεδάφιση με προσφυγή της οργάνωσης «Monumenta» στην Εφορία Νεωτέρων Μνημείων του ΥΠ.ΠΟ.
Πέραν της ιστορικο-πολιτισμικής της διάστασης και της θλιβερής, αναχρονιστικής, μορφής διακυβέρνησης που αποκαλύπτει, η υπόθεση της πρώην κλωστοϋφαντουργίας εγκαλεί και μία άλλη προβληματική που θέτει στο προσκήνιο γυμνή-πικρή την πραγματική αλήθεια: η «πράσινη ανάπτυξη» και οι λογής-λογής «αειφορίες» και «βιωσιμότητες» κυβερνόντων, πολιτικών και πολιτευόμενων, κάθε τύπου, «βάρους» και ιδεολογικής κατηγορίας, στην πραγματικότητα δεν αποτελούν παρά ένα διάτρητο φύλλο συκής. Ποιος άραγε δεν ξέρει ότι η κατεδάφιση συνιστά μία από τις πλέον ενεργοβόρες διαδικασίες; Ποιος άραγε πιστεύει ότι η κατεδάφιση δεν αντίκειται σοβαρά σε κάθε μορφή εξοικονόμησης μη ανανεώσιμων πόρων; Ποιος άραγε αμφιβάλλει ότι η ιδέα της «συμπαγούς πόλης» και της βιωσιμότητας που προάγει - για να μην πούμε της ίδιας της οικολογίας - θεμελιώνονται, «de jure» και «de facto», σε εκείνη της «επανάχρησης»;
Οι Θεματικές Ομάδες Οικολογίας Ανθρωπογενούς Περιβάλλοντος και Πολιτισμού των Οικολόγων Πράσινων συμπαρατάσσονται με όσους αντιστέκονται στην συστηματική καταστροφή της πολιτισμικής μας κληρονομιάς και ζητούν:
- Την παραγγελία δικαστικής έρευνας για τον εντοπισμό των υπευθύνων του «πολιτισμικού εγκλήματος» και την απόδοση ευθυνών.
- Την άμεση ανακήρυξη του τμήματος του συγκροτήματος που απέφυγε την κατεδάφιση σε μνημείο «βιομηχανικής κληρονομιάς».
- Την εκκίνηση της διαδικασίας ανακατασκευής του τμήματος που κατεδαφίστηκε με έξοδα των υπευθύνων.
- Την πλήρη διευκρίνιση των όρων επανάχρησης του συγκροτήματος από την ιδιοκτησία του.
- Την άμεση ανακήρυξη του γειτονικού πρώην συγκροτήματος «Κλωστηρίων Λαναρά-Κύρτση» σε μνημείο «βιομηχανικής κληρονομιάς».
- Την άμεση εκκίνηση της διαδικασίας αστικής ανάπλασης της ευρύτερης περιοχής του Αρχαιολογικού Χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνα.
Λίγες μέρες μετά την έναρξη της κατεδάφισης, η συντονίστρια της «Monumenta» αρχαιολόγος κ. Γρατσία σημείωνε: «Στις μέρες μας είναι πια διεθνής πρακτική η διατήρηση και η επανάχρηση αναλόγων κτηρίων, όχι μόνο λόγω της αρχιτεκτονικής και ιστορικής τους αξίας αλλά και για λόγους περιβαλλοντικούς και οικονομικούς. Είναι άλλωστε αποδεδειγμένο στην Ευρώπη και την Αμερική, ότι η διατήρηση τέτοιων κτηρίων είναι πέρα από αισθητικό πλεονέκτημα, η μόνη βιώσιμη πρακτική για το μέλλον των μητροπόλεων». Σίγουρα. Μόνο που εκεί τα «φύλλα συκής» διακοσμούν, ακέραια, μόνο τα σύκα.
Θεματική Ομάδα Οικολογίας Ανθρωπογενούς Περιβάλλοντος Οικολόγων Πράσινων
Θεματική Ομάδα Πολιτισμού Οικολόγων Πράσινων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου