Ενα πάρκο γεννιέται στους Αμπελοκήπους

Το πρώτο δημόσιο πολυμορφικό «Πάρκο μας» κατασκευάζεται στην Αθήνα σε έκταση 4,5 στρεμμάτων στην πλάτη του Παναθηναϊκού   Του Δημητρη Pηγοπουλου/ "Καθημερινή" 24.07.2011 «Καλημέρα στα παιδιά!», χαιρετάει με δυνατή φωνή και μεγάλα χαμογελαστά μάτια μια κυρία λίγο μετά τα 50. Eίναι μια από τις χαρακτηριστικές δυναμικές, ενεργοποιημένες γυναίκες που συναντάς σε κάθε γειτονιά. Τώρα αντιπρόεδρος του 7ου Δημοτικού Διαμερίσματος, με έντονη συμμετοχή στους τοπικούς συλλόγους γονέων και κηδεμόνων, πλησιάζει το γωνιακό καφέ πίσω από το σαραβαλιασμένο γήπεδο του Παναθηναϊκού στη λεωφόρο Αλεξάνδρας για να ζητήσει μια χάρη. «Αχ βρε παιδιά αν μπορούσαμε να ξαναφτιάξουμε τη σκάλα με τις πέτρες, μόνο αυτό, κατά τ’ άλλα όλα καλά!». Το αίτημα απευθύνεται στον Κλέωνα, στον Φιλίπ και στην Ντίνα με τους οποίους συζητάμε τις λεπτομέρειες για το πρώτο δημόσιο πολυμορφικό πάρκο που κατασκευάζεται στην Αθήνα, χωρίς να ξοδεύεται ούτε μισό κρατικό ευρώ. Είναι το «Πάρκο μας», όπως βαφτίστηκε η έκταση των 4,5 στρεμμάτων στη πλάτη του Παναθηναϊκού, των γηπέδων μπάσκετ και των τριών σχολείων της περιοχής. Και τα τρία «παιδιά» βασικοί πρωταγωνιστές μιας ομάδας 20 περίπου νέων ανθρώπων από 28 έως 40 ετών που έβαλαν ένα στοίχημα με τον εαυτό τους: να φτιάξουν από το μηδέν ένα σύγχρονο αστικό πάρκο που θα μπορούν να «ξεδίνουν» συνομήλικοι, αλλά και αρκετά νεότεροι κάνοντας με ασφάλεια σκέιτ-μπορντ, αφήνοντας ταυτόχρονα αρκετό ελεύθερο χώρο για την αναψυχή της γειτονιάς. Το «Πάρκο μας» εγκαινιάστηκε χθες με πανελλήνιο διαγωνισμό σκέιτ και συναυλίες σε ένα πρώτο δείγμα γραφής για το τι θα είναι και με τι μπορεί να μοιάζει η πρωτότυπη αυτή ιδιωτική πρωτοβουλία στην καρδιά μιας πυκνοκατοικημένης συνοικίας της Αθήνας. Η ιδέαΗ ιστορία του «πάρκου» ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια. Ο Κλέων Γρηγοριάδης είχε μια ιδέα για ένα φεστιβάλ στο παλιό αεροδρόμιο του Ελληνικού. Το φεστιβάλ θα ήταν μια συνάντηση ανάμεσα στις αστικές υποκουλτούρες που δονούν τις σύγχρονες πόλεις. Και την Αθήνα: σκειτ, ποδήλατο, μουσικές, γκράφιτι κ.λπ. Ο στόχος ήταν να δημιουργηθεί μια πλατφόρμα αναζήτησης με φόντο την αξιοποίηση του παλιού αεροδρομίου. Ο Δήμος Ελληνικού και οι άλλοι όμοροι δήμοι έδειξαν ενδιαφέρον, αλλά το σχέδιο δεν προχώρησε ποτέ. Αυτό ήταν και το σημείο εκκίνησης για το πάρκο των Αμπελοκήπων. Θα μπορούσε το (απραγματοποίητο) «πείραμα» του Ελληνικού να μικρύνει σε μέγεθος και να μεταφερθεί στο κέντρο της Αθήνας, εκεί που πραγματικά «βράζει» η πόλη; Αρχισε η αναζήτηση του κατάλληλου χώρου. Μοναδική προϋπόθεση το οικόπεδο να ανήκει στο κράτος. Τελικά ο Δήμος Αθηναίων υπέδειξε την εγκαταλελειμμένη αλάνα πίσω από τη λεωφόρο Αλεξάνδρας. Στο μυαλό της παρέας του Κλέωνα και της «παρέας» που διαρκώς μεγάλωνε ήταν αντίστοιχες παρεμβάσεις σε πόλεις όπως το Βερολίνο όπου οι συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα με αντικείμενο αυτοδιαχειριζόμενους χώρους μέσα στην πόλη είναι παγιωμένη αντίληψη εδώ και πολλά χρόνια. «Η ιδέα ήταν να φτιάξουμε κάτι που έλειπε αρχικά από εμάς τους ίδιους, επειδή μας έλειπε ένας τέτοιος χώρος στη δική μας πόλη», λέει με έμφαση ο Κλέωνας Γεωργιάδης, ο οποίος ήταν και η «γέφυρα» με τις κοινότητες των λεγόμενων «αστικών αθλημάτων» (σκέιτ, fixed gear ποδήλατα κ.ά.). ΚαχυποψίαΑν και το αρχικό πλάνο ήταν επικεντρωμένο στην κατασκευή κατάλληλης υποδομής για το πρώτο οργανωμένο skate park στο κέντρο της Αθήνας, η επαφή με τη γειτονιά και τους ανθρώπους της άλλαξε τα δεδομένα. Για να φτάσουμε στη σημερινή εικόνα που και πάλι δεν είναι η τελική. Το «πάρκο» θα φυτευτεί το φθινόπωρο και όλες οι εργασίες αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος της χρονιάς. Ετσι ο καταμερισμός των 4,5 στρεμμάτων διαμορφώνεται ως εξής: 1,3 στρ. οι εγκαταστάσεις του skate park, ένα στρέμμα πυκνή βλάστηση και 1,5 στρέμματα μια κεντρική περιοχή με πατημένο χώμα για τη γυμναστική και τις εκδηλώσεις των σχολείων και όχι μόνο. Η γειτονιά που σήμερα έχει αγκαλιάσει θερμά το σχέδιο στην αρχή ήταν καχύποπτη. Πολλοί δεν ήξεραν τι είναι το σκέιτ, αλλά σταδιακά πείστηκαν ότι θα είναι κάτι μάλλον καλύτερο από τις σύριγγες που έβρισκαν όλα αυτά τα χρόνια. Η διαμόρφωση προβλέπει «φυσικά» καθιστικά (σαν αναβαθμοί στο έδαφος με κορμούς) και περίφραξη. Ο χώρος θα κλείνει τις νυχτερινές ώρες. Καχύποπτοι ήταν και οι υποψήφιοι χορηγοί. «Ηταν δύσπιστοι γιατί τους μιλούσαμε για δημόσιο χώρο και αμέσως ανησυχούσαν για θέματα συντήρησης, φύλαξης, δεν ήθελαν να ταυτίσουν το προϊόν τους με κάτι που μπορεί να είναι άσχημο ή βρώμικο», θυμάται ο Φιλίπ Σαρπεντιέ. Τελικά, και παρά τις δυσκολίες της εποχής, οι ιδιώτες χορηγοί θα καλύψουν το σύνολο του προϋπολογισμού των 250.000 ευρώ. «Χωρίς τους χορηγούς δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε βήμα αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τους παραχωρούμε κάτι. Ο πλήρης έλεγχος ανήκει σε εμάς και στον Δήμο, δεν επιτρέπουμε σε καμία διαφημιστική εταιρεία να αλωνίζει. Για την ακρίβεια αποφύγαμε να χρησιμοποιήσουμε μεγάλες διαφημιστικές εταιρείες, το επικοινωνιακό μας πλάνο στηρίζεται σε δημιουργικά γραφεία που αναπτύχθηκαν τα τελευταία χρόνια και ψάχνονται στην ίδια κατεύθυνση με εμάς». Πέντε πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσειςΜε εξαίρεση τους εργάτες που εργάζονται τις τελευταίες ημέρες σε συνθήκες καύσωνα, όσοι έχουν βοηθήσει για την υλοποίηση της ιδέας το κάνουν είτε εθελοντικά ή με λίγα χρήματα. Ο Κλέων Γρηγοριάδης δεν έχει κανένα πρόβλημα να παραδεχθεί ότι υπάρχει ξεκάθαρο επιχειρηματικό πλάνο με στόχο να «μην μπαίνουμε μέσα» και για να υπάρξει η δυνατότητα δημιουργίας κι άλλων παρόμοιας φιλοσοφίας πάρκων σε άλλες γειτονιές του Λεκανοπεδίου. Το «Πάρκο Μας» είναι μη κερδοσκοπικός οργανισμός που στοχεύει στην αξιοποίηση των ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων της πόλης μέσω της δημιουργίας πάρκων πρασίνου και αστικών αθλημάτων και της διοργάνωσης ανάλογων πολιτιστικών και αθλητικών εκδηλώσεων. Η συμφωνία με τον Δήμο Αθηναίων προβλέπει τη διαχείριση του χώρου από τους ίδιους (το «Πάρκο Μας») για μια περίοδο 15 μηνών. «Σε αυτούς τους 15 μήνες έχουμε καταλήξει σε ένα πρόγραμμα πέντε αθλητικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων. Κ εδώ υπάρχει ενίσχυση από χορηγούς, νομίζω ότι το σχέδιό μας είναι απόλυτα βιώσιμο». Οσο για το μέλλον, «ήδη είμαστε σε συνεννόηση για αντίστοιχους χώρους στον Πειραιά και στο Γουδί».